Опубликовано Оставить комментарий

Как устроена психотерапия в Финляндии.

Kuvassa keltainen tuoli taustallaan vihreä seinä Психотерапия – это основной немедикаментозный метод лечения ментальных расстройств, который основан на вербальном взаимодействии психотерапевта и клиента. Проще говоря, в классической психотерапии врач и пациент разговаривают и в процессе этого взаимодействия, в зависимости от вида терапии, достигают поставленных целей. Психотерапевт, используя различные техники, помогает человеку учиться лучше понимать себя, справляться с психоэмоциональными проблемами, распознавать и понимать вредные (дезадаптивные) паттерны поведения, находить корень проблем и переформулировать те убеждения, которые мешают жить и полноценно функционировать.

В последнее время психотерапия набирает популярность не только среди людей, которые борются с ментальными расстройствами, но и среди тех, кто проходит через болезненный развод или адаптацию в новой стране. Поэтому психотерапия – это востребованная услуга, но доступ к ней все еще ограничен, особенно в маленьких городах и удаленных регионах.

Виды психотерапии

Существует несколько видов индивидуальной и групповой психотерапии. Например, есть группы когнитивной терапии для пациентов с депрессией, биполярным аффективным расстройством, пограничным расстройством личности, хроническим болевым синдромом. Из направлений или так называемых “подходов” в Финляндии основными являются: когнитивная, когнитивно-аналитическая, психодинамическая, интегративная и психоаналитическая психотерапия. И наконец, главное – длительность терапии. Почему это важно? У психотерапии всегда есть цели, их перед психотерапевтом ставит клиент. И в зависимости от этих целей психотерапевт выстраивает весь процесс. Например, если вы хотите вылечить затяжную тяжелую депрессию за 10 сеансов, то это совершенно нереалистично, и вам подойдет именно длительная психотерапия. Но если вы хотите побороть страх выступления на публике, то 10–20 сеансов будет вполне достаточно.

Кто может называть себя психотерапевтом в Финляндии?

Психотерапевт в Финляндии – это защищенный профессиональный титул, такой же как врач или психолог. Лицензию психотерапевту выдает Государственная контрольно-надзорная служба социального обеспечения и здравоохранения Valvira, и именно эта служба следит за качеством оказываемых психотерапевтических услуг. Вы не можете называть себя психотерапевтом, если ваше образование не соответствует требованиям Valvira и ваше имя не внесено в официальный регистр. Это все равно, что человек без высшего медицинского образования будет представляться врачом.

Обучение на психотерапевта является дополнительным, длится в среднем 3,5 года и проводится при содействии больших университетов, которые следят за качеством образовательной программы. Требования к кандидатам на поступление тоже регулируются. Чаще всего это образование получают работники сферы здравоохранения (психологи, врачи, медсестры, социальные работники) с опытом лечения ментальных расстройств от двух лет.

На сегодняшний день популярны услуги lyhytterapeutti («краткосрочного терапевта»), предоставляющего краткосрочные виды психотерапии. Образование такого терапевта направлено на решение других задач, нежели долгосрочная психотерапия. Зачастую это ориентированная на решение краткосрочная психотерапия (Solution-Focused Brief therapy, SFBT), краткосрочная когнитивная или психодинамическая психотерапии.

Но важно понимать, что такой специалист не имеет титула психотерапевта, а значит, его деятельность не регулируется Valvira. Выучиться на терапевта может каждый, вне зависимости от базового образования, и за качеством этих услуг никто не следит. Так, немало дискуссий вызвала краткосрочная терапия, которую предоставляет поп-звезда Антти Туйску. Поэтому при поиске и выборе своего «краткосрочного терапевта» я советую обратить внимание на базовое образование специалиста и его опыт работы с конкретными проблемами и запросами.

В отдельную группу также стоит выделить и секс-терапевтов (seksuaaliterapeutti), так как это совершенно отдельное направление терапии, специализирующееся на изучении и решении широкого спектра проблем, связанных с сексуальностью, сексуальной жизнью и отношениями.

Теперь, когда мы разобрались, кто такой психотерапевт и какие виды психотерапии существуют, нужно понять, где найти психотерапевта под свой запрос.

Кушетка дома или клиника в центре города

Как я отмечала ранее, психотерапия становится все более популярной: спрос рождает предложение. Раньше в Финляндии (и не только) было принято, что психотерапевт открывает свою частную практику и принимает у себя в кабинете. Многие психотерапевты принимали у себя дома, но эта практика остается все больше в прошлом. Психотерапевты в Финляндии до сих пор – это чаще всего индивидуальные предприниматели, которые ведут свой частный приём. Однако в последнее время стали открываться центры психотерапии, а большие медицинские клиники стали включать психотерапию в перечень своих услуг. Некоторые рабочие и частные медицинские страховки могут полностью покрыть, например, краткосрочную психотерапию (10–20 сеансов).

Государственная поликлиника первичного звена – terveyskeskus – так же, как и клиника психиатрии, может предоставить вам ваучер (palveluseteli) на оплаченную краткосрочную психотерапию. В этом случае учреждение уже имеет перечень утвержденных специалистов, которые эти услуги предоставляют.

В случае, если у вас есть показания для долгосрочной психотерапии, то для вас существует система компенсации психотерапии от Kela. Это программа возмещает часть стоимости сеанса психотерапии (57,60 евро), и пациент доплачивает лишь разницу (omavastuu). Kela покрывает в общей сложности 200 сеансов в течении максимум трех лет. После того как клиент воспользовался поддерживаемой Kela программой психотерапии, его право получить заново компенсацию на психотерапию от Kela “замораживается” на пять лет (karenssi). Поэтому, несмотря на то что многие пациенты могли бы пройти при поддержке Kela и краткосрочную психотерапию, люди предпочитают именно долгосрочную терапию, ведь следующий шанс будет только через пять лет.

Для пациентов с выраженными нарушениями в повседневном функционировании существует специализированная медицинская реабилитация (vaativa lääkinnällinen kuntoutus), и один из видов этой реабилитации – психотерапия. В данном случае Kela компенсирует все расходы и реабилитация не ограничено по времени.

Кто направляет на психотерапию

Если мы говорим о психотерапии в классическом понимании, то это все-таки метод лечения, поэтому логично, что в Финляндии на психотерапию направляет врач. При этом у вас должно быть диагностировано ментальное расстройство (депрессия, тревожное расстройство и т. д.), а целью психотерапии в данном случае будет являться прежде всего уменьшение выраженности симптомов и поддержание трудоспособности. Если речь идет о долгосрочной психотерапии с компенсацией от Kela, то для неё вам понадобится заключение врача-психиатра и как минимум три месяца адекватного лечения (это может быть краткосрочная терапия и/или медикаментозное лечение).

К сожалению, доступ к психотерапии все еще остается ограниченным в Финляндии – и не только из-за нехватки терапевтов. Не все пациенты могут быстро получить направление от врача, а также платить за психотерапию даже несмотря на программу компенсации от Klea. Но стоит отметить, что за последние несколько лет было проделано большое количество работы, чтобы сделать психотерапию более доступной.

EVGENIIA UGLOVA

Врач, проходит резидентуру по психиатрии в университете Хельсинки. Окончила программу обучения на когнитивного терапевта в университете Тампере. Работает врачом в Финляндии с 2015 года в различных психиатрических службах.

https://culturalist.fi/

 

Опубликовано Оставить комментарий

Ahdistuneisuus ohitti masennuksen ja on nyt yleisin mielenterveyden häiriö.

Kun työnteko on siirtynyt yhä enemmän kaulan yläpuolelle, ei ole suuri ihme, että terveysongelmatkin ovat siirtyneet tuki- ja liikuntaelimistä korvien väliin, kirjoittaa Pekka Sauri.

KELA TIEDOTTI, että mielenterveysongelmat veivät yli 100 000 suomalaista pitkälle sairauspoissaololle vuonna 2023. Tässä ei ole sinänsä uutta eikä yllättävää: mielenterveyden ja käyttäytymisen häiriöt nousivat tuki- ja liikuntaelinten sairauksien ohi työkyvyttömyyden perusteena jo viitisen vuotta sitten.

Uutta on se, että erityisesti ahdistuneisuuden määrä on voimakkaasti lisääntynyt. Masennus on pysynyt suurin piirtein aikaisemmalla tasolla.

Ilmiö on merkillepantava sikäli, että aiemmin yleisin mielenterveyden häiriö oli masennus. Nyt ahdistuneisuus on noussut masennuksen ohi. Edelleen merkillepantavaa on, että ahdistuneisuushäiriöiden kasvu on ollut kaikkein voimakkainta alle 35-vuotiailla – ja erityisesti nuorilla naisilla.

Nuorille naisille ahdistuneisuushäiriöiden perusteella maksettujen sairauspäivärahapäivien määrä on vuodesta 2005 lähes viisinkertaistunut. Mistä ahdistuneisuuden lisääntymisessä on kysymys?

Mihin vedetään raja elämään normaalisti kuuluvien ahdistavien tunteiden ja sairauslomaa vaativan ahdistuneisuushäiriön välille?

DUODECIMIN TERVEYSKIRJASTO kertoo: ”Ahdistu­neisuudella tarkoitetaan pelonsekaista tai huoles­tunutta tunnetilaa, johon liittyy osin tietoinen tai tiedostamaton huoli menneisyyteen, nykyhetkeen tai tulevaisuuteen liittyvästä tapahtumasta.”

”Ahdistus voi tuntua levottomuutena, rauhattomuutena, lamaannuksena, pelokkuutena tai hallitsemattomana paniikkina. Tunne on monesti hyvin epämääräinen, ja sen taustalla olevia tunteita ja ajatuksia on usein vaikea hahmottaa.”

Mistä ahdistuneisuus sitten? Terveyskirjasto kertoo: ”Ahdistus voi johtua yhdestä asiasta tai monen tekijän yhteisvaikutuksesta. Se voi johtua elämäntilanteesta, ulkoisista tekijöistä tai sisäisistä ristiriidoista. Nykyisin monet kokevat ahdistusta maailman tilanteesta ja uutisista, ympäristöön liittyvistä huolista eli niin sanottua ympäristöahdistusta, sotaan liittyvää ahdistusta tai koronan myötä tartuntatauteihin liittyvää pelkoa.”

Uhkakuvien sijaan voimme suunnata huomiota valoisan tulevaisuuden mahdollisuuksiin. Ja muistetaan: ahdistus puolittuu jakamalla.

MIELENTERVEYDEN HÄIRIÖIDEN nousu työkyvyttömyystilastojen kärkeen voi kertoa monesta asiasta. Kun työnteko on siirtynyt yhä enemmän kaulan yläpuolelle, ei ole suuri ihme, että terveysongelmatkin ovat siirtyneet tuki- ja liikuntaelimistä korvien väliin. Mielenterveyden ongelmista puhuminen sallitaan, eikä niitä tarvitse ainakaan entisessä mitassa naamioida ruumiillisiksi vaivoiksi. Näin ne myös tunnistetaan terveydenhuollossa entistä helpommin. Ongelmista voidaan lopultakin puhua niiden oikeilla nimillä.

Tämä on hyvä asia. Mutta hankala kysymys herää: mihin vedetään raja elämään normaalisti kuuluvien ahdistavien tunteiden ja sairauslomaa vaativan ahdistuneisuushäiriön välille?

Ellei tätä rajaa kyetä piakkoin vetämään, minkään valtakunnan terveydenhuolto ei lopulta riitä hoitamaan kaikkia ahdistuneisuusdiagnoosin saaneita.

Ehkä ahdistuneisuushäiriötä pitäi­sikin ennaltaehkäistä: miten kohtelemme toisiamme, miten puhumme toisillemme ja miten käyttäydymme toisiamme kohtaan sosiaalisessa mediassa. Uhkakuvien sijaan voimme suunnata huomiota valoisan tulevaisuuden mahdollisuuksiin. Ja muistetaan: ahdistus puolittuu jakamalla.

https://www.apu.fi/

 

Опубликовано Оставить комментарий

Äidin sanat ja hyvä teko saivat masentuneen Tanjan, 46, aloittamaan liikunnan.

Äidin sanat saivat masentuneen Tanjan, 46, aloittamaan liikunnan | Anna.fiTanja Styf, 46, oli huonossa kunnossa, kun äiti sai patistettua hänet kuntosalille. Liikunnan aloittaminen kohotti kuntoa niin, että lopulta Tanja saattoi toteuttaa pitkäaikaisen haaveensa nelijalkaisesta lenkkikaverista.

”Vuosi 2002 oli muutosten vuosi. Olin mennyt naimisiin Mikan kanssa ja päässyt sairaanhoitajana unelmieni työpaikkaan. Kaikki oli paremmin kuin hyvin, kunnes vuosien varrella käsittelemättä jääneet asiat alkoivat vaivata ja sairastuin vaikeaan masennukseen.

En jaksanut pitää itsestäni huolta. Makasin joko sohvalla tai sängyssä ja liikuin vain vessaan ja jääkaapille. Paino nousi, ja minulla puhkesi kakkostyypin diabetes, mutta en välittänyt.

Tutut käskivät minua ottamaan itseäni niskasta kiinni ja lähtemään lenkille. Arvatkaa vain, lähdinkö. Hyvä, jos jaksoin käydä töissä, enkä lopulta jaksanut sitäkään. Neljä vuotta sitten jäin pitkälle sairauslomalle ja lopulta vuonna 2021 työkyvyttömyyseläkkeelle.”

Liikunnan aloittaminen onnistui – ”Ymmärsin, että äiti oli oikeassa”

”Ilman perhettäni makaisin vieläkin sohvalla – tai huomattavasti syvemmällä. Kolme vuotta sitten äitini totesi, että jos jatkan nykyisiä elintapojani, en elä vanhaksi. Eikä äidin huoli jäänyt vain sanoihin. Hän oli ilmoittanut minut kuntosalille ja maksanut osallistumismaksun. Olin hirvittävän huonossa kunnossa, mutta ymmärryksessäni ei ollut mitään vikaa. Ymmärsin, että äiti oli oikeassa.

Lähdin liikkeelle pienestä. Lupasin äidille, että käyn kerran viikossa kuntosalilla. Jonkin ajan kuluttua kysyin äidiltä, voisimmeko alkaa tsempata toisiamme ja käydä yhdessä treenaamassa. Äiti kävi salilla senioriryhmässä, mutta minulle laiteharjoittelu oli vielä uutta ja kaipasin kaveria. En kauheasti tykännyt salitreenistä, mutta siitä tuleva hyvä olo palkitsi. Pian jaksoin innostua muustakin liikkumisesta: aloitin äidin kanssa vesijumpan ja anopin kanssa joogan.

Kun koronapandemia sulki liikuntapaikat, liikkumiseni uhkasi jäädä. Mika vaihtoi yötyöstä päivätyöhön ja alkoi viedä minua lenkeille lähimetsään. Jonkin ajan kuluttua hän kysyi, huomasinko saman kuin hän: en enää pysähtynyt mäkeen puuskuttamaan kuten ennen.

Kun kuntoni parani, olin valmis toteuttamaan pitkäaikaisen unelmani, ja hankin meille perhoskoiran. Nyt Eetu ulkoiluttaa minua kolme kertaa päivässä. Eetu on pieni, mutta se jaksaa tehdä pitkiä lenkkejä. En välttämättä lenkkeilisi lainkaan, ellei minulla olisi kaveria.”

”Haluan olla 80-vuotiaana yhtä hyvässä kunnossa kuin äitini”

”Kaksi vuotta sitten lääkäri ehdotti minulle semaglutidilääkitystä, sillä verensokerini alkoi olla huomattavan korkea. Lääke lisää insuliinin eritystä haimasta, mikä laskee glukoosipitoisuutta mutta myös vähentää ruokahalua. Söin aiemmin yhtä suuria annoksia kuin mieheni ja heti aterian jälkeen kaivoin kaapista jälkiruokaa. Minulla oli tuolloin jatkuva nälkä ja olin 20 kiloa painavampi kuin nyt.

Minulla on tavoite. Haluan olla 80-vuotiaana yhtä hyvässä kunnossa kuin äitini. Olen edelleen ylipainoinen mutta silti tyytyväinen itseeni. Punnitsen itseni joka viikko. Päiväni ei ole pilalla, vaikka lukema olisi sama kuin edellisellä viikolla tai vähän korkeampikin. Minulla on hyvä olla, ja jaksan tehdä asioita ihan eri lailla, ja se riittää.”

https://anna.fi/